Điệp khúc là một phần rất quan trọng và cần được đầu tư kỹ lưỡng trong việc sáng tác một bài hát. Thông thường, điệp khúc sẽ nhắc đến hoặc làm cho người nghe gợi nhớ đến phần tiêu đề của bài hát/ý nghĩa bài hát, và đây cũng thường là phần mang nhiều cảm xúc và cao trào nhất của một tác phẩm.
Có khi nào bạn nghêu ngao một bài hát bạn thích đến nỗi “quên cả lối về” ? 🙂 Những lúc như vậy chắc chắn bạn sẽ nghĩ đến phần điệp khúc đầu tiên phải không nào? Đó! Đó chính là ý đồ của tác giả, họ muốn tạo cho bạn một sự gợi nhớ bền bỉ và “vũ khí” của họ chính là “Điệp khúc”. Nhưng có khi nào bạn tự hỏi là “Tại sao mình cảm thấy “đã” khi hát điệp khúc chưa?” “Tại sao mình không nhớ nhiều về đoạn chuyển (bridge) hay phiên khúc (verse) hay pre-chorus mà lại nhớ rõ nhất phần điệp khúc (chorus) nhỉ?” Hôm nay, ADAM Muzic sẽ chia sẻ với các bạn những thứ “vũ khí” khá lợi hại cho chorus mà các song writers hay dùng nhé.
- Dễ nhớ, dễ thuộc
Bất cứ khi viết phần nào cho bài hát từ điệp khúc, phiên khúc hay gì đi nữa bạn cũng sẽ có 2 con đường để lựa chọn cho hướng đi của bài hát mình. Một là sẽ “nương” theo xu hướng/suy đoán của người nghe, hai là viết hoàn toàn với trái ngược với suy đoán của người nghe. Mỗi cách đều có những ưu điểm riêng và phù hợp với những sự kết hợp khác nhau, sao cho căn bản là bạn truyền tải được cảm xúc của bạn vào bài hát đó. Trong phần này, chúng ta sẽ đi sâu vào hướng thứ nhất nhé, bởi vì đây là cách mà tôi thấy nhạc hiện đại thường dùng nhất. Nào, các bạn cùng nghe bài hát dưới nào:
Như bạn thấy, phần điệp khúc tác giả nhấn mạnh vào cụm từ “Baby …Baby…Baby …Ohhhhh”. Chỉ đơn giản như vậy, rất dễ cho người nghe có thể nhẩm theo cũng như làm bạn nhớ lâu hơn tiêu đề của bài hát…Khi ai hỏi bạn “Ê, bài này bài gì mày?” Bạn sẽ trả lời ngay “Baby”, các bạn biết lý do rồi chứ. Đây là một trong những kỹ thuật viết theo kiểu “Hook” mà nhạc hiện đại thường dùng…Trong những bài sau, ADAM Muzic sẽ giới thiệu sâu hơn kỹ thuật “Hook” này nhé 🙂
- Ngân dài
Khi một đoạn/note ngân dài, sẽ làm cho người nghe liên tưởng rằng đây chính là phần quan trọng của bài hát. Hãy nghe ví dụ sau nhé:
Bạn thấy không nào, đoạn phiên khúc đầu sẽ được viết rất nhiều note nhưng đến điệp khúc, các note sẽ ngân dài hơn nhằm mục đích để nhấn mạnh rằng…”Đây chính là phần chính của bài hát mà bạn nên để ý” :). Nếu bạn để ý thêm chút nữa, tác giả cũng kết hợp với kỹ thuật Hook ở trên bằng việc liên tục lắp cụm từ “And you’re gonna hear me Roarrrrrrr”, để các bạn có thể nhớ rõ hơn tên bài hát này.
Thêm vào đó, nếu sự ngân dài này kết hợp với những note cao sẽ giúp đoạn ngạc nghe rõ điểm nhấn cao trào hơn nữa.
- Khoảng dừng
Việc để những khoảng dừng trước/sau câu lyric có chứa tiêu đề cũng là một trong những “chiêu” rất lợi hại.
https://youtu.be/Qz3lwXEGWIM
Mục đích là gì? Tác giả muốn bạn suy nghĩ và tập trung vào câu hát vừa kết thúc đó và “cho” bạn một khoảng thời gian để bạn feel theo câu hát đó “NEAR … FAR…wherever you are, I believe that my hear does…….GO ON…..ONCE…MORE…you open the door, and you’re here in my heart does…my hear will…GO ON AND ON”. Bài hát này khá lâu rồi, nhưng chắc chắn bạn sẽ đọng lại nhất ở đoạn này, bạn sẽ liên tưởng một gì đó rất xa xôi và tha thiết…Đó chính là cái mà tác giả muốn gửi gắm trong bài hát để truyền tải đến người nghe.
- Phách mạnh
Thường dùng trong những điệp khúc mang hơi hướng mạnh mẽ và cao trào, khi đó, tác giả sẽ kết thúc note cuối cùng của câu hát ở tại/gần phách mạnh của khuông tiếp theo như một sự kết thúc ấn tượng về một sự tuyên bố nào đó. Bạn có thể nghe lại My heart will go on ở trên và để ý rằng, từ “On” cuối cùng tác giả cố ý để ngay phách mạnh khuông tiếp theo nhằm nhấn mạnh tiêu đề của bài hát đồng thời là một sự khẳng định rõ ràng về nội dung của cả bài hát.
Nhưng chung quy lại môt điều mà bạn cần nhớ cho dù bạn có dùng kỹ thuật gì đi nữa, thì những flow, những ca từ,…tất cả đều phải từ TRÁI TIM và từ đáy lòng bạn mà ra, kỹ thuật như là một yếu tố thêm vào làm cho bài hát của bạn có thứ tự và logic hơn thôi, tất nhiên kỹ thuật cũng chỉ là phần phụ thôi nhé.
Trên đây, là một số chia sẻ mà ADAM Muzic muốn gửi đến các bạn để giúp các bạn hiểu hơn những ý đồ cũng như kỹ thuật viết điệp khúc sao cho ấn tượng và có chủ đích hơn. Hãy tìm hiểu thêm các ví dụ và học thêm cũng như vận dụng những cách viết này sao cho phù hợp nhé.
Reference:
1. Berklee.music.com. The Chorus
2. Dean Phillips. How to write a hit chorus. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=75hEYioB5r8