Em Gái Mưa – Sự thành công từ nhiều yếu tố

Ca khúc Em Gái Mưa, một sáng tác của Mr. Siro qua phần trình bày của ca sĩ Hương Tràm gần đây đã trở thành ca khúc hot trong suốt nhiều tuần liên tục và đến hôm nay, 14/10/2017, ca khúc vẫn đang đứng đầu BXH mp3.zing. Như vậy, đây là một ca khúc rất thành công của Hương Tràm, hôm nay, ADAM Muzic sẽ cùng bạn nghe lại và tìm hiểu sâu hơn về bí mật thành công vang dội của ca khúc này nhé.

Giai điệu

Đây là một ca khúc với giai điệu khá thú vị và tạo nên sự thích thú cho người nghe với đường giai điệu trong suốt phần đầu bài (Verse) đều chỉ chạy lên xuống trong 5 âm của thang âm ngũ cung Sol Trưởng (gồm các nốt G A B D E), điều này tạo ra sự quen thuộc cho người nghe, bởi đa phần người Việt đã thấm trọn âm hưởng ngũ cung từ thuở bé đặc biệt là âm hưởng nhạc Hoa đã rỉ tai nhiều thế hệ trong nhiều năm và do đó, người nghe sẽ cảm thấy dễ nghe hơn, dễ cảm nhận hơn.

Sự thú vị của đường giai điệu bắt đầu từ đoạn chuyển bài (Pre Chorus), giai điệu bắt đầu nhảy quãng (tức đi từ một nốt này sang một nốt khác cách xa trong dãy nốt).  Điều này tạo ra sự “trắc trở” và “khó đoán trước” cho người hát và người nghe, đây cũng là một điểm nhấn đặc biệt của bài và thu hút được người nghe trong khi đa phần các ca khúc hiện tại của các nhạc sĩ trẻ thường viết khá đơn giản, đường đi giai điệu quá dễ đoán khiến khán giả nhàm chán.

Mình hợp nhau đến như (nhảy quãng 5 từ cao xuống thấp) vậy thế nhưng (nhảy quãng 5 từ cao xuống thấp) không phải là (nhảy quãng 5 từ thấp lên cao) yêu.

Ca từ

Ca khúc Em Gái Mưa có cách dùng ca từ khá gần gũi, không quá thâm sâu khiến nó dễ dàng đi vào tai người nghe. Bạn không cần phải suy nghĩ quá nhiều khi nghe, đây cũng là đặc điểm của rất nhiều ca khúc nhạc pop, pop ballad hiện nay.

Một số ca từ được dùng tuy không quá lung linh nhưng cũng tạo cho người nghe cảm giác thật, sự liên tưởng cũng như sự hồi tưởng về sự từng trải trong cuộc tình mỗi người

• Mưa trôi cả bầu Trời nắng
• Tình cảm dầm mưa thấm lâu
• Mình hợp nhau đến như vậy
• “Chúng ta là thế nào?”
• Khoảng Trời yêu
• Chồi non háo hức đang đợi mưa

Có một điểm cá nhân tôi không thấy hợp lý đó là cách dùng từ “tàn nhẫn” trong câu “trách sao được sự tàn nhẫn” để nói về sự vô tình của người con trai khi xem cô gái này chỉ là người em gái. Có lẽ tác giả gặp khó khăn trong quá trình đặt lời nên để vậy hoặc có thể có dụng ý khác.

Với suy nghĩ của tôi, từ tàn nhẫn 残忍 trong tiếng Hán Việt ý nói đến sự tàn bạo, nhẫn tâm, độc ác. Như vậy, xét theo ngữ nghĩa này, từ “tàn nhẫn” được đặt không phù hợp với ý nghĩa bài hát, bởi vì chàng trai vẫn thương em như là em gái…

Một điểm thứ hai mà tôi vẫn băn khoăn về dụng ý của nhạc sĩ Mr. Siro khi viết “nụ cười mỉm sau bờ môi“. Vì với cách nhìn thông thường về cơ thể sinh học, nụ cười là hình dáng bên ngoài và bờ môi cũng thế, nên cách dùng từ “sau” trong trường hợp này có thể chưa hợp lý. Đây có thể là cách ngụ ý rằng nụ cười gắng gượng từ nỗi đau buồn bên trong của người con gái.

Hòa âm phối khí

Đây là một ca khúc có phần hòa âm có đôi chút thú vị khi kết hợp cả chất Hoa của đường giai điệu dàn dây (strings) lẫn chất Hàn trong cách chuyển các hợp âm CMaj7, D7sus4/C ở phần điệp khúc cho một ca khúc Việt. Phong cách hòa âm của ca khúc này có lẽ không quá mới lạ đối với các nhạc sĩ phối khí hay các nhà sản xuất âm nhạc tuy nhiên, cũng tạo được sự ấn tượng với sự kết hợp hợp lý, vừa phải của các thành tố âm nhạc.

Ví dụ: Đành phải quên hết (Hợp âm CMaj7) tất cả thôi (Hợp âm D7sus4/C)

Cách sử dụng các nhạc cụ trong ca khúc cũng vừa phải, hợp lý, tốc độ ca khúc hơi chậm, chúng ta thấy rõ phong cách Mr. Siro.

Giọng hát

Hương Tràm là một giọng hát chất, đầy nội lực và có cá tính riêng. Với ca khúc này, Hương Tràm thể hiện thành công với một sản phẩm mang tính giải trí. Tuy nhiên, cá nhân tôi hơi tiếc cho Hương Tràm khi bạn không thể hiện được hết thế mạnh của mình – thứ mà nhiều ca sĩ chuyên nghiệp cũng mong muốn có được. Có lẽ, vì thị hiếu khán giả Việt đa phần vẫn chưa thật sự cảm nhận được cái hay của những giọng ca nội lực, kỹ thuật và tinh tế, do đó, lựa chọn cách hát gần gũi, dễ nghe là một lựa chọn thông minh, khéo léo để chạm được đến nhiều người nghe hơn.

Tôi không thích lắm cách hát “hơi giật” của Hương Tràm khi thể hiện ca khúc, nhưng có lẽ vì cách hát này mà ca khúc thêm phần thú vị, nhiều học trò của tôi tại ADAM Muzic Academy khi hát ca khúc này cũng thường bắt chước cách hát giật đó, như vậy, có thể thấy, đó cũng là một phần thành công không nhỏ của giọng ca Hương Tràm với ca khúc Em Gái Mưa.

Kỹ thuật thu âm

Tôi không rõ lắm về kỹ thuật thu âm của ca khúc vì không trực tiếp làm sản phẩm cũng như chưa được chia sẻ bởi đội ngũ sản xuất về sản phẩm này.

Tôi nhận thấy trong đó một chút hiệu ứng từ việc chồng giọng (Overdubbing techniques) – cách hát nhiều lần một câu giống nhau để chồng lên nhau tạo hiệu ứng “dầy” hơn cho giọng hát.

Các phần bè nền phía sau với một đường giai điệu khác với âm lượng nhỏ tạo cảm giác như các bản ballad nhạc Hàn khiến bài hát cứ ngày càng được nâng lên cao trào hơn, rất thú vị.

Cách mix khô, ít độ vang “reverb” và hiệu ứng lặp “delay” và có lẽ cả kỹ thuật “ducking” giúp phần giọng hát rõ ràng, không rối hay lẫn vào với các hiệu hứng tạo không gian (reverb, delay) trên khiến bài hát toát lên sự gần gũi với các kỹ thuật mix hiện đại, cập nhật, không như một số ca khúc vang lồng lộng một thời.

Tôi chưa cảm thấy bản master thật sự hay vì độ chi tiết chưa rõ, âm lượng giọng hát hơi lớn so với nhạc nền, đây có lẽ để đáp ứng thị hiếu phần đông người nghe nhạc Việt, vì thói quen nghe nhạc của người Việt là nghe giọng hát, nghe lời nhiều hơn nghe nhạc. Tiếng bass drum (kick) cũng hơi nhỏ khiến phần lực của trống bị lọt thõm so với giọng hát nội lực của Hương Tràm. Tôi nghĩ, ca khúc sẽ hay hơn nếu đạt được sự cân bằng giữa giọng hát và các nhạc cụ, như cách mà đa phần các bản master Âu Mỹ được thực hiện.

Truyền thông và các yếu tố khác

Việc thực hiện MV với ý tưởng một phim ngắn không phải mới lạ, tuy nhiên, MV cũng như âm nhạc của ca khúc đã kết hợp hài hòa khá nhiều yếu tố để “gom” được người nghe ở mức rộng nhất có thể.

• Bạn có thể thấy được cách viết tên ca khúc theo kiểu chữ Hoa.
• Bạn có thể nghe thấy đường nét giai điệu, âm nhạc của cả Việt, Hoa, Hàn.
• Bạn có thể thấy hình ảnh trời mưa rất đúng xu hướng mưa ngập ngụa ở Sài Gòn và nhiều khu vực khác ở cả nước khiến nhiều người muốn mở nó cứ mỗi khi trời mưa.
• Bạn có thể nghe thấy ca khúc Tình Đơn Phương, một ca khúc nhạc Hoa, lời Việt của nhạc sĩ Minh Tâm, được thể hiện bởi giọng hát trẻ mãi không già Đan Trường, vậy là gom được cả một thế hệ 8x.

Với gần 59 triệu view trên Youtube sau hơn 1 tháng phát hành MV, chúng ta thấy được Hương Tràm và ekip thực hiện đã có một chiến lược rất rõ ràng để đạt được thành công từ dự án này chứ không chỉ là một ca khúc may mắn đứng đầu bảng xếp hạng.

Những chia sẻ từ ADAM Muzic qua việc đánh giá, bình phẩm ca khúc Em Gái Mưa hy vọng sẽ giúp bạn trẻ yêu nhạc có cảm nhận và cái nhìn sâu rộng hơn về một tác phẩm âm nhạc cũng như công sức, sự cố gắng của những người nghệ sĩ và ekip sản xuất để mang đến cho khán giả những tác phẩm giải trí, nghệ thuật.

Là một người nghệ sĩ và cũng là một người yêu âm nhạc, tôi mong muốn chia sẻ thật nhiều cho mọi người và hy vọng khán giả, người yêu âm nhạc sẽ ngày càng nhận thức âm nhạc tốt hơn, văn minh hơn trong cách nghe nhạc và sẵn sàng trả một số tiền rất nhỏ để nghe những bản nhạc chất lượng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các nghệ sĩ trẻ nói riêng và nền âm nhạc Việt nói chung.

Biên soạn: Nhạc sĩ Đoàn Nhược Quý

Sở hữu bản quyền và phát hành: ADAM Muzic