Giải thưởng Viện Hàn lâm (Academy Awards), thường được biết đến với tên Giải Oscar (Oscars) là giải thưởng điện ảnh của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh (Academy of Motion Picture Arts and Sciences, viết tắt là AMPAS). Kể từ năm 1928, giải Oscar được trao hàng năm tại thành phố Los Angeles để ghi nhận những thành tựu xuất sắc của điện ảnh trong năm của các đạo diễn, diễn viên, kịch bản và nhiều lĩnh vực khác.

Người chiến thắng sẽ được trao tặng một bức tượng vàng.  Giải thưởng đầu tiên được diễn ra vào ngày 16 tháng 5 năm 1929 tại khách sạn Hollywood Roosevelt, được giám sát bởi AMPAS. Lễ trao giải Oscar gần đây nhất, Giải Oscar lần thứ 89 đã được trao vào 26 tháng 2 năm 2017.

Tượng Oscar được trao cho người chiến thắng trong các hạng mục
Source: https://www.cgtrader.com

CÁCH THỨC BÌNH CHỌN:

Tất cả các thành viên của AMPAS đều phải có lời mời chính thức mới được tham gia quá trình lựa chọn đề cử và bầu ra người thắng giải. Các lời mời được đưa ra bởi Hội đồng quản trị (Board of Governors) thay mặt cho các Ủy ban nhánh của Viện Hàn lâm (Academy Branch Executive Committee). Những người được mời được lựa chọn cũng qua một quá trình đề cử hoặc được xét dựa trên sự cống hiến của họ cho ngành công nghiệp điện ảnh. Tuy rằng những người từng được trao giải Oscar thường là được mời tham gia bầu chọn vào các năm sau đó, nhưng điều này không nằm trong quy định của Hội đồng.

Việc đề cử các thành viên mới cho việc tuyển chọn được tiến hành hàng năm. Tuy rằng AMPAS không chính thức công bố danh tính những người được tham gia bầu chọn, nhưng báo chí vẫn đưa ra tên tuổi của những người này, theo đó năm 2007 có khoảng gần 6000 người được mời tham gia quá trình xét giải. Những người này nằm trong 15 nhánh của Viện Hàn lâm, việc phân chia dựa vào các quá trình và bộ phận khác nhau của việc làm phim. Những người không nằm trong nhánh nào được xếp vào nhóm Thành viên chung (Members At Large).

Ngày nay, theo điều số hai và số ba trong quy định chính thức của giải Oscar, một phim muốn đủ điều kiện tranh giải phải được trình chiếu trong năm trước đó, tức là từ nửa đêm ngày 1 tháng 1 đến nửa đêm ngày 31 tháng 12, tại quận Los Angeles, California. Điều số hai còn nói rõ các bộ phim nộp dự giải phải là phim dài (feature-length), tức là có độ dài ít nhất 40 phút, trừ các phim tham gia hạng mục phim ngắn, và phải sử dụng phim 35 mm hoặc phim 70 mm, tốc độ 24 hoặc 48 hình trên giây, độ phân giải không được thấp hơn 1280×720.

Các thành viên thuộc cánh nhánh khác nhau sẽ bầu chọn ứng cử viên cho các hạng mục thuộc nhánh mình, riêng hạng mục Phim hay nhất (Best Picture) thì tất cả đều có quyền tham gia đề cử. Những người thắng giải sẽ được lựa chọn bằng vòng bỏ phiếu thứ hai, trong đó mọi thành viên đều được phép bầu cho hầu hết các hạng mục, kể cả hạng mục Phim hay nhất.

GIẢI THƯỞNG:

Phần thưởng của giải Oscar là một bức tượng nhỏ có tên chính thức là Giải thưởng của Viện Hàn lâm cho đóng góp xuất sắc (tiếng Anh: Academy Award of Merit). Bức tượng bao gồm phần gốc bằng kim loại đen được mạ vàng và britannium, nó cao 34 cm và nặng 3,85 kg có hình dáng của một hiệp sĩ được điêu khắc theo phong cách Art Deco, người hiệp sĩ này cầm gươm và đứng trên một cuộn phim có năm cánh. Năm cánh này tượng trưng cho các nhánh gốc của Viện Hàn lâm bao gồm diễn viên, biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất và kỹ thuật viên.

Tượng Oscar
Source: https://www.cgtrader.com

Người nghĩ ra ý tưởng cho bức tượng Oscar là chỉ đạo nghệ thuật của hãng MGM, Cedric Gibbons, một trong các thành viên đầu tiên của Viện Hàn lâm. Những người cụ thể hóa ý tưởng của Gibbons là nhà điêu khắc George Stanley, người đã tạo ra một bản tượng bằng đất sét trước khi Alex Smith chế ra bản tượng bằng thiếc và đồng được mạ vàng với tỉ lệ 92,5 phần trăm thiếc và 7,5 phần trăm đồng. Ngày nay, mỗi năm có khoảng 40 bức tượng Oscar được sản xuất bởi công ty R.S. Owens với sự kiểm soát chất lượng rất nghiêm ngặt, các bản tượng lỗi trong quá trình sản xuất lập tức được cắt đôi và nung chảy.

Nguồn gốc cái tên “Oscar” hiện vẫn còn gây tranh cãi. Trong cuốn tự truyện của mình, Bette Davis cho rằng chính mình là người nghĩ ra cái tên này, cô đặt nó theo tên người chồng đầu tiên, chỉ huy dàn nhạc Harmon Oscar Nelson. Một người khác được coi là người khai sinh ra cái tên Oscar, đó là Margaret Herrick, một thư ký của Viện Hàn lâm, khi lần đầu tiên nhìn thấy bức tượng năm 1931, cô đã nói rằng bức tượng này trông giống ông chú Oscar của mình, nhà báo Sidney Skolsky cũng có mặt ở đó đã lập tức chộp lấy cái tên đó để làm tựa đề cho bài báo của ông có tên: “Một nhân viên đã yêu mến đặt tên cho bức tượng nổi tiếng là ‘Oscar'”. Ngày nay cả hai cái tên Oscar và Giải thưởng Viện Hàn lâm (Academy Award) đều được AMPAS đăng ký tên thương mại để tránh các vụ kiện tụng hoặc tranh chấp có thể xảy ra.

Tính cho đến Giải Oscar lần thứ 79 tổ chức vào năm 2007, đã có tổng cộng 2671 bức tượng Oscar được trao. Có 290 diễn viên khác nhau đã được trao giải Oscar về diễn xuất (bao gồm cả các giải Oscar danh dự và giải Oscar cho trẻ em), trong số này 144 người vẫn còn sống cho đến năm 2007.

Kể từ năm 1950, AMPAS đã ra quy định về việc chủ nhân của các bức tượng Oscar và người thừa kế của họ không được phép bán bức tượng, trừ trường hợp bán lại cho chính Viện Hàn lâm với giá tượng trưng 1 USD. Nếu người được chọn trao giải từ chối vinh dự này, Viện Hàn lâm sẽ giữ lại bức tượng. Quy định này đã gây ra nhiều tranh cãi, vì nó đồng nghĩa với việc người được trao tượng vàng Oscar lại không được sở hữu hoàn toàn giải thưởng của mình. Đã có trường hợp cháu trai của nhà sản xuất phim Michael Todd đã cố bán bức tượng Oscar của ông mình cho một nhà sưu tập, AMPAS đã ngăn cản được việc này bằng một lệnh của toà án.

LỄ TRAO GIẢI:

Các hạng mục chính của giải Oscar sẽ được trao trong một buổi lễ trang trọng được truyền hình trực tiếp. Sáu tuần sau khi các ứng cử viên được công bố, buổi lễ được tổ chức rất hào nhoáng theo phong cách Hollywood khi các khách mời bước trên tấm thảm đỏ với những bộ đồ thời trang nhất. Trong vài năm trở lại đây, Viện Hàn lâm thường tuyên bố lễ trao giải của họ có tới hàng tỉ người xem trực tiếp, tuy nhiên thông tin này chưa hề được kiểm chứng bởi các nguồn độc lập và bản thân AMPAS cũng không đưa ra lý do tại sao số người xem lại có thể đạt tới con số lớn như vậy.

Tại Hoa Kỳ, lễ trao giải Oscar được truyền hình trực tiếp ở hầu hết lãnh thổ, ngoại trừ Alaska và Hawaii, trong khi đó lễ trao giải Emmy, Quả cầu vàng và Giải Grammy chỉ được truyền trực tiếp ở Bờ Đông và phát chậm ở Bờ Tây.

Lễ trao giải Oscar lần đầu được ghi hình năm 1953 bởi hãng NBC. Đến năm 1960 thì quyền truyền hình rơi vào tay hãng ABC. Năm 1970, NBC giành lại quyền phát sóng nhưng rồi từ năm 1976, chỉ có ABC được ghi hình buổi lễ này, hợp đồng của ABC với AMPAS hiện kéo dài đến năm 2014. Trong buổi phát sóng trực tiếp, các hãng phim bị nghiêm cấm phát quảng cáo.

Sau hơn 60 năm được tổ chức vào cuối tháng 3 hoặc đầu tháng 4, kể từ năm 2004, buổi trao giải được dịch sớm lên cuối tháng 2 hoặc đầu tháng 3 để rút ngắn quá trình vận động hành lang và quảng cáo. Việc tổ chức sớm hơn cũng đem lại thuận lợi cho hãng ABC vì tháng 2 là tháng có lượng người xem lớn và dễ đem lại lợi nhuận hơn. Ngày 30 tháng 3 năm 1981, buổi lễ trao giải đã bị lùi lại một ngày sau sự kiện tổng thống Ronald Reagan bị ám sát hụt.

Lễ trao giải đầu tiên của AMPAS diễn ra tại khách sạn Roosevelt ở Hollywood. Trong thập niên 1930 và đầu thập niên 1940, các buổi lễ được tổ chức tại khách sạn The Ambassador Hotel hoặc Millennium Biltmore Hotel ở Los Angeles.

Từ năm 1944 đến năm 1946, Nhà hát Trung Hoa Grauman ở Hollywood là nơi tổ chức lễ trao giải trước khi nó dời về thính phòng Shrine Auditorium cho đến năm 1948. Lễ trao giải lần thứ 21 năm 1949 diễn ra tại Nhà hát Giải thưởng Viện Hàn lâm mà sau này là trụ sở chính của AMPAS trên đại lộ Melrose ở Hollywood.

Trụ sở chính của AMPAS trên đại lộ Melrose ở Hollywood
Source: https://en.wikipedia.org

Từ năm 1950 đến năm 1960, địa điểm được lựa chọn là Nhà hát Pantages. Từ năm 1961, đến lượt thính phòng Santa Monica Civic Auditorium ở Santa Monica, California được tổ chức lễ trao giải Oscar. Năm 1968, một lần nữa lễ trao giải trở về Los Angeles, lần này là tại rạp Dorothy Chandler Pavilion nằm trong Trung tâm Âm nhạc Los Angeles. Rạp The Dorothy Chandler Pavilion là nơi tổ chức 20 đêm trao giải liên tiếp cho đến tận năm 1988, sau đó giải Oscar lại được trao luân phiên ở Trung tâm Âm nhạc và thính phòng Shrine Auditorium. Kể từ năm 2002, Nhà hát Kodak (từ năm 2012 đổi tên là Trung tâm Hollywood và Highland, sau đó là Nhà hát Dolby) của Hollywood trở thành địa điểm tổ chức lâu dài đầu tiên của giải thưởng.

Nhà hát  Pantages, Hollywood năm 1959.
Source: https://en.wikipedia.org

DANH SÁCH GIẢI THƯỞNG:

• Phim hay nhất (Best Picture)
• Đạo diễn xuất sắc nhất (Best Director)
• Kịch bản gốc hay nhất (Best Writing – Original Screenplay)
• Kịch bản chuyển thể hay nhất (Best Writing – Adapted Screenplay)
• Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Best Actor)
• Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Best Actress)
• Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất (Best Supporting Actor)
• Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất (Best Supporting Actress)
• Quay phim xuất sắc nhất (Best Cinematography)
• Thiết kế sản xuất xuất sắc nhất (Best Production Design) (được đổi tên từ Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất – Best Art Direction)
• Nhạc phim hay nhất (Best Original Score)
• Ca khúc trong phim hay nhất (Best Original Song)
• Thiết kế trang phục (Best Costume Design)
• Biên tập (Best Film Editing)
• Hóa trang (Best Makeup and Hairstyling)
• Âm thanh (Best Sound Mixing)
• Biên tập âm thanh (Best Sound Editing)
• Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất (Best Visual Effects)
• Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất (Best Foreign Language Film)
• Phim hoạt hình hay nhất (Best Animated Feature Film) (giải Oscar mới nhất, chỉ mới được trao từ năm 2001)
• Phim hoạt hình ngắn (Best Animated Short Film)
• Phim tài liệu hay nhất (Best Documentary Features)
• Phim tài liệu ngắn hay nhất (Best Documentary Short Subject)
• Phim ngắn (Best Live Action Short Film)

THỐNG KÊ:

1. Phim đoạt 5 giải quan trọng:

• It Happened One Night, 1934

– Đạo diễn: Frank Capra

– Nam diễn viên chính: Clark Gable

– Nữ diễn viên chính: Claudette Colbert

– Kịch bản: Robert Riskin

Trang bìa bộ phim It Happened one night
source: https://movieclassics.wordpress.com

 

• Bay trên tổ chim cúc cu (One Flew over the Cuckoo’s Nest), 1975

– Đạo diễn: Milos Forman

– Diễn viên chính: Jack Nicholson

– Nữ diễn viên chính: Louise Fletcher

– Kịch bản: Lawrence Hauben và Bo Goldman

Trang bìa bộ phim One Flew over the Cuckoo’s Nest
Source: http://www.bfi.org.uk

 

• Sự im lặng của bầy cừu(The Silence of the Lambs), 1991

– Đạo diễn: Jonathan Demme

– Nam diễn viên chính: Anthony Hopkins

– Nữ diễn viên chính: Jodie Foster

– Kịch bản: Ted Tally

Các nhân vật chính trong The Silence of the lambs
Source: https://theredlist.com

 

2. Phim xếp theo số đề cử:

• 14 đề cử:

– All about Eve, 20th Century Fox, 1950 (đoạt 6 giải)

Trang bìa phim “All about Eve”
Sourc: http://www.foxmovies.com

 

– Titanic, 20th Century Fox và Paramount Pictures, 1997 (đoạt 11 giải)

Hình ảnh trong phim “Titanic”
Source: http://wallpoop.com

 

– La La Land, 2017(đoạt 6 giải)

Một cảnh trong phim “La La Land”
Source: https://www.youtube.com

• 13 đề cử:

– Cuốn theo chiều gió, Metro-Goldwyn-Mayer, 1939 (đoạt 8 giải, thêm 1 giải đặc biệt và 1 giải kỹ thuật)

– From Here to Eternity, Columbia Pictures, 1953 (đoạt 8 giải)

– Mary Poppins, Buena Vista Distribution Company, 1964 (đoạt 5 giải)

– Who’s Afraid of Virginia Woolf?, Warner Bros., 1966 (đoạt 5 giải)

– Forrest Gump, Paramount Pictures, 1994 (đoạt 6 giải)

– Shakespeare đang yêu, Miramax Films, 1998 (đoạt 7 giải)

– Chúa tể của những chiếc nhẫn: Hội bạn nhẫn, New Line, 2001(đoạt 4 giải)

– Chicago, Miramax Films, 2002 (đoạt 6 giải)

• 12 đề cử

– Miniver, Metro-Goldwyn-Mayer, 1942 (đoạt 6 giải)

– The Song of Bernadette, 20th Century Fox, 1943 (đoạt 4 giải)

– Johnny Belinda, Warner Bros., 1948 (đoạt 1 giải)

– Chuyến tàu mang tên dục vọng, Warner Bros., 1951 (đoạt 4 giải)

– On the Waterfront, Columbia Pictures, 1954 (đoạt 8 giải)

– Ben-Hur (phim 1959), Metro-Goldwyn-Mayer, 1959 (đoạt 11 giải)

– Becket, Paramount Pictures, 1964 (đoạt 1 giải)

– My Fair Lady, Warner Bros., 1964 (đoạt 8 giải)

– Reds, Paramount Pictures, 1981(đoạt 3 giải)

– Khiêu vũ với bầy sói, Orion Pictures, 1990(đoạt 7 giải)

– Bản danh sách của Schindler, Universal Studios, 1993 (đoạt 7 giải)

– Bệnh nhân người Anh, Miramax Films, 1996 (đoạt 9 giải)

– Võ sĩ giác đấu, DreamWorksvà Universal Studios, 2000 (đoạt 5 giải)

• 11 đề cử:

– Smith Goes to Washington, Columbia Pictures, 1939 (đoạt 1 giải)

– Rebecca, United Artists, 1940 (đoạt 2 giải)

– Sergeant York, Warner Bros., 1941(đoạt 2 giải)

– The Pride of the Yankees, RKO Radio, 1942 (đoạt 1 giải)

– Sunset Boulevard, Paramount Pictures, 1950 (đoạt 3 giải)

– Judgment at Nuremberg, United Artists, 1961 (đoạt 2 giải)

– Câu chuyện phía tây, United Artists, 1961 (đoạt 10 giải)

– Oliver!, Columbia Pictures, 1968 (đoạt 5 giải, thêm 1 giải danh dự)

– Chinatown, Paramount Pictures, 1974 (đoạt 1 giải)

– Bố già phần II, Paramount Pictures, 1974 (đoạt 6 giải)

– Julia, 20th Century Fox, 1977 (đoạt 3 giải)

– The Turning Point, 20th Century Fox, 1977 (không đoạt giải nào)

– Gandhi, Columbia Pictures, 1982 (đoạt 8 giải)

– Terms of Endearment, Paramount Pictures, 1983 (đoạt 5 giải)

– Amadeus, Orion Pictures, 1984 (đoạt 8 giải)

– A Passage to India, Columbia Pictures, 1984 (đoạt 2 giải)

– The Color Purple, Warner Bros., 1985 (không đoạt giải nào)

– Out of Africa, Universal Studios, 1985 (đoạt 7 giải)

– Giải cứu binh nhì Ryan, DreamWorks/Paramount Pictures, 1998 (đoạt 5 giải)

– Chúa tể của những chiếc nhẫn: Sự trở lại của nhà vua, New Line, 2003 (đoạt 11 giải)

– The Aviator, Miramax Films, Initial Entertainment Group và Warner Bros., 2004 (đoạt 5 giải)

 

3. Phim xếp theo số giải giành được

• 11 giải:

– Ben-Hur (phim 1959), Metro-Goldwyn-Mayer, 1959 (12 đề cử)

– Titanic, 20th Century Fox và Paramount, 1997 (14 đề cử)

– Chúa tể của những chiếc nhẫn: Sự trở lại của nhà vua, New Line, 2003 (11 đề cử)

• 10 giải:

– Câu chuyện phía tây, United Artists, 1961 (11 đề cử)

• 9 giải

– Cuốn theo chiều gió, Metro-Goldwyn-Mayer, 1939 (13 đề cử)

– Hoàng đế cuối cùng, 1987 (9 đề cử)

– Bệnh nhân người Anh, Miramax Films, 1996 (12 đề cử)

– Gigi, Metro-Goldwyn-Mayer, 1958 (9 đề cử)

• 8 giải:

– From Here to Eternity, Columbia Pictures, 1953 (13 đề cử)

– On the Waterfront, Columbia Pictures, 1954 (12 đề cử)

– My Fair Lady, Warner Bros., 1964 (12 đề cử)

– Cabaret, Metro-Goldwyn-Mayer, 1972 (10 đề cử)

– Gandhi, Columbia Pictures, 1982 (11 đề cử)

– Amadeus, Orion Pictures và Warner Bros., 1984 (11 đề cử)

– Slumdog Millionaire, Fox Searchlight Pictures, 2008 (10 đề cử)

 

Cuối cùng, bạn hãy cùng ADAM Muzic xem qua màn trình diễn của nam ca sĩ Justin Timberlake khuấy động sân khấu lễ trao giải Oscar lần thứ 89 với nhạc phẩm nằm trong bộ phim Trolls, do Justin sáng tác cùng Max Martin và Karl Johan Schuster nhé 😉 

 

Writer: An Thanh

Published: ADAM Muzic

Source:

• https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Oscar, [12/06/2017]
• https://en.wikipedia.org/wiki/Academy_Awards [20/09/2017]
• https://en.wikipedia.org/wiki/Pickford_Center_for_Motion_Picture_Study  [09/10/2016]
• https://movieclassics.wordpress.com/2013/05/19/it-happened-one-night-1934/, [19/05/2013]
• http://www.bfi.org.uk/whats-on/bfi-film-releases/one-flew-over-the-cuckoos-nest, [14/04/2017]
• Jonathan Demme, https://theredlist.com/wiki-2-17-513-863-824-1238-view-flesh-blood-3-profile-1991-bthe-silence-of-the-lambs-b.html
• http://www.foxmovies.com/movies/all-about-eve
• http://wallpoop.com/?p=14730, [05/04/2013]
• https://www.youtube.com/watch?v=MmKlaGpmYig, [08/02/2017]
• https://www.cgtrader.com/3d-print-models/art/sculptures/3d-model-oscar-statuette-5895206706406325e4fcb72bf8572dd7