Vậy là Adam Muzic đã giới thiệu đến bạn hai bài hát kinh điển Love Is Around và To Love Somebody. Mỗi bài hát giống như một “người thầy” riêng biệt, mang lại cho học viên những bài học quý giá về giọng hát và nghệ thuật. Trong bài viết này, Adam Muzic mời bạn tiếp tục hành trình ấy với một ca khúc đầy cảm xúc khác – Che Sarà – Qui Saura – Đôi Bờ.
“Che Sarà – Qui Saura – Đôi Bờ” là minh chứng sống động cho thấy âm nhạc có thể vượt qua biên giới của ngôn ngữ và thời gian để chạm đến trái tim con người. Từ một ca khúc gốc Ý rồi “du hành” qua Tây Ban Nha, Pháp và đến Việt Nam, mỗi phiên bản lại mang theo những câu chuyện và tầng cảm xúc mới mẻ. Vì thế mà khi khám phá hành trình của ca khúc này, người học nhạc sẽ không chỉ hiểu cách cảm nhận chiều sâu của tác phẩm, mà còn học được cách kết nối trọn vẹn với khán giả qua từng giai điệu và ngôn ngữ.
I. Che Sarà (1971) – Bài ca của kẻ tha hương
Che Sarà (Tạm dịch: Mai này sẽ ra sao) được nhà soạn nhạc người Ý Jimmy Fonata sáng tác, kể về nỗi buồn của chàng trai trẻ phải rời xa quê hương và người con gái mình yêu để mưu sinh nơi đất khách quê người. Với giai điệu trữ tình và hoài niệm cùng ca từ mộc mạc nhưng chứa đầy tâm tư, Che Sarà trở thành một trong những bản tình ca ý nghĩa nhất của âm nhạc Ý thập niên 70.
Bản gốc tiếng Ý được trình diễn lần đầu tại Liên hoan Ca nhạc Sanremo năm 1971, bởi ca sĩ José Feciliano và nhóm nhạc pop Ricchi e Povery (Người Giàu và Người Nghèo). Cùng chung nỗi lòng và sự ray rứt của người xa quê, nam nghệ sĩ khiếm thị người Puerto Rico đã chuyển ngữ ca khúc sang tiếng mẹ đẻ Tây Ban Nha. Với tinh thần Lantin sâu lắng, phiên bản mới của José Feciliano nhanh chóng được đón nhận nồng nhiệt và đã trở thành “tiếng lòng” tiêu biểu cho cộng đồng người Nam Mỹ nhập cư.
Paese mio che stai sulla collina,
disteso come un vecchio addormentanto
la noia l’abbandono il niente son la tua malattia
Paese mio, ti lascio io vado via….
Tạm dịch: Quê hương tôi nằm trên ngọn đồi
Trải dài như cụ già say giấc
Buồn tẻ, hoang vắng, trống rỗng, đó là phiền não của người
Ôi quê hương! Tôi đã bỏ người ra đi…
II. Qui Saura (1972) – Bản tình ca không lời hồi đáp
Một năm sau, ca khúc được nhạc sĩ Michel Jourdain phổ lời Pháp với tên Qui Saura. Nội dung kể về nỗi buồn của chàng trai đã đánh mất tình yêu duy nhất và luôn ray rứt với câu hỏi “Qui saura me faire revivre dites-moi” (Tạm dịch: Ai sẽ giúp tôi tìm lại lẽ sống?).
Khi nghe Che Sarà tại Liên hoan Sanremo, nam ca sĩ gốc Israel – Mike Brant lập tức cảm thấy đồng cảm và bị cuốn hút mãnh liệt bởi giai điệu và thông điệp của bài hát. Dù từng được cân nhắc thu âm bởi các ca sĩ nổi tiếng đương thời như Claude François hay Richard Anthony, nhưng chính Mike Brant mới là người thể hiện thành công nhất. Ông đã chạm đến tâm hồn người nghe bằng giọng hát nồng ấm đầy khoắc khoải, truyền tải trọn vẹn nỗi day dứt trong những câu hỏi bỏ ngỏ của Qui Saura.
Qui saura, qui saura, qui saura,
Qui saura me faire revivre d’autres joies,
Je n’avais qu’elle sur terre et sans elle ma vie entière,
Je sais bien que le bonheur n’existe pas.
Tạm dịch: Liệu ai có thể?
Ai có thể cho tôi những niềm vui sống mới
Tôi chỉ có mình em trên đời này
Và nếu không có em trong đời
Tôi biết rằng hạnh phúc của mình không tồn tại
III. Đôi Bờ (sau 1975) – Đoạn tình mãi mong chờ
Đôi Bờ, bản lời Việt của Qui Saura, được phổ lời bởi cố nhạc sĩ Lữ Liên – thành viên của hai ban nhạc nổi tiếng là Ban Hợp ca Thăng Long và Ban Tam Ca Trào Phúng AVT (Kích Động Nhạc AVT). Vẫn giữ được tinh thần nguyên tác về sự chia ly nhưng bài hát đã trở thành một lời thủ thỉ về tình yêu xa cách, nỗi nhớ và sự mong chờ ngày hội ngộ. Phiên bản đầu tiên của Đôi Bờ được trình bày bởi chính con trai của cố nhạc sĩ Lữ Liên là cố ca sĩ Anh Tú (cũng là em của danh ca hải ngoại Tuấn Ngọc, Khánh Hà). Giọng cao sáng và sự “run rẩy” đặc trưng trong tiếng hát của Anh Tú đã truyền tải được nỗi nhớ mong người tình da diết nhưng vẫn đầy hy vọng mãnh liệt vào tương lai gặp lại.
Sau này, Đôi Bờ tiếp tục được nhiều ca sĩ Việt thể hiện lại với những “góc nhìn” và cảm xúc khác nhau: Lê Cát Trọng Lý (2015) mang đến sự xót xa bởi “đường tình đôi ngã”; Lân Nhã (2022) gợi lên sự hoài niệm về tình yêu đã xa cách; còn Trúc Nhân (2022) lại khắc họa sự tủi hờn vì đôi lứa phải chia xa.
Mỗi phiên bản đều có những cái hay riêng, giúp Đôi Bờ đã trở thành một phần ký ức âm nhạc của nhiều thế hệ khán giả Việt, sánh vai cùng các bản tình ca Pháp – Việt kinh điển khác.
Trong đêm đơn côi gió mưa rơi nhớ em vời vợi
Thương cánh hoa xưa xa cách đã lâu không thấy nhau
Qua bao thương đau bóng liễu có thắm như xuân ta trao mối duyên đầu
Đôi môi xuân tươi và vùng biển mắt xanh màu.
Nếu xuân nào ngày trở về liệu rằng em
Còn yêu anh như khi chúng ta mới yêu thương nhau…
IV. Cùng Adam Muzic cất lên bài hát bạn yêu thích
Nếu bạn yêu thích nhạc tiếng Anh và muốn trình diễn Che Sarà – Qui Saura – Đôi Bờ, những bản tình ca tiếng Anh kinh điển cũng như là những ca khúc bạn yêu thích, thì đừng chỉ nghe nhạc, hãy học để thể hiện được nó. Tại chương trình Học Nhạc 1 Kèm 1 hoặc Phát Triển Nghệ Sĩ cùng Thầy Đoàn Nhược Quý, học viên không chỉ học cách xử lý ca khúc tiếng Anh một cách bài bản, mà còn được:
- Luyện thanh khởi động, luyện thang âm, học đọc nốt, tiết tấu và nhận biết tốc độ, tông giọng, phong cách, thể loại của bài;
- Phân tích chiều sâu của từng ca từ để truyền tải tinh thần và thông điệp của bài trọn vẹn và tinh tế hơn, có cao trào cảm xúc;
- Hướng dẫn chi tiết và mẹo xử lý từng kỹ thuật thanh nhạc từ cơ bản đến nâng cao, kỹ năng biểu diễn trên sân khấu chuyên nghiệp;
- Rèn luyện tư duy sản xuất và cảm thụ âm nhạc để làm nhạc chủ động và độc lập.
Với hơn 15 năm kinh nghiệm phát triển tài năng và đào tạo thực chiến, Thầy Đoàn Nhược Quý sẽ trực tiếp hướng dẫn bạn luyện hát Che Sarà – Qui Saura – Đôi Bờ cũng như bất kỳ ca khúc nào mà bạn thích để có thể nâng tầm giọng hát của mình và biểu diễn tự tin như một người nghệ sĩ thực thụ.
Biên soạn: Quỳnh Anh
Bản quyền và phát hành: Adam Muzic
